Passend Onderwijs van A tot Z

De adviseurs Passend Onderwijs behandelen (elk op hun eigen specialistische vlak) bij het ICOZ vragen van leerling, ouders en professionals over de begeleiding. Zij ondersteunen, adviseren leerling, ouders en school als aangegeven wordt dat extra ondersteuning niet toereikend lijkt.

De scholen van het samenwerkingsverband Zoetermeer hebben samen afgesproken welke ondersteuning iedere school in elk geval biedt, dit noemen we de basisondersteuning. Al deze scholen bieden hun leerlingen ondersteuning op een aantal gebieden, zoals faalangst, leerachterstanden, slechthorendheid en dyslexie. Dit staat vermeld in het Schoolondersteuningsprofiel van de school.
Meer informatie over de basisondersteuning voor het Primair Onderwijs vindt u hier en voor het Voortgezet Onderwijs kunt u de informatie hier terugvinden.

Begeleiders Onderwijs en Zorg ondersteunen de scholen bij het signaleren van leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften, verhelderen van de vraagstelling van docenten hoe te acteren op de onderwijsbehoeften in de klas en te adviseren, te begeleiden en te verbinden.
Het BOZ-team beschikt over diverse expertise. Zo is er expertise op het gebied van psychische problematiek, gedragsproblematiek, executieve vaardigheden, langdurig ziekte, lichamelijke handicap en cognitieve beperkingen
BOZ-ers zijn lid van het begeleidingsteam op schoolniveau. Zij kunnen worden ingezet voor klassen- of leerling observaties, zij formuleren pedagogische en didactische handelingsadviezen met betrekking tot de omgang met leerlingen, hebben coachingsgesprekken met docenten en bieden kortdurende, licht preventieve dan wel licht curatieve interventies op leerlingniveau.

Om naar een school voor cluster 3 of 4 van het voortgezet speciaal onderwijs te kunnen, hebben leerlingen een toelaatbaarheidsverklaring nodig. De Bestuurlijke Advies Commissie (BAC) beoordeelt of de leerling daarvoor in aanmerking komt en adviseert de directeur van het Samenwerkingsverband. Meer informatie over de manier waarop de Bestuurlijke Advies Commissie beoordeelt is hier te vinden.

Op het moment dat basisondersteuning niet meer toereikend blijkt te zijn, kan binnen de school breedteondersteuning aangeboden worden (bijvoorbeeld extra mentoruren, (extra) faalangst reductietraining, coaching etc.). Het gaat hier om een onderwijsondersteuningsaanbod voor leerlingen die, ondanks de inzet van de basisondersteuning, extra ondersteuning nodig hebben. Deze extra ondersteuning kan in voorkomende gevallen door de school zelf worden verzorgd en/of door externe deskundigen en staat beschreven in het schoolondersteuningsprofiel van de school

Cluster 1 van het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) is bedoeld voor blinde en slechtziende leerlingen. De scholen van cluster 1 zijn geen onderdeel van het Samenwerkingsverband. Meer informatie

Cluster 2 van het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) is bedoeld voor kinderen met een communicatieve beperking (gehoor-, taal- en/of spraakproblemen). De scholen van cluster 2 zijn geen onderdeel van het Samenwerkingsverband. Meer informatie

Cluster 3 van het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) is bedoeld voor langdurig zieke en gehandicapte leerlingen. De scholen van cluster 3 zijn onderdeel van het Samenwerkingsverband. Om te worden toegelaten tot een van deze scholen heeft een leerling een toelaatbaarheidsverklaring nodig.

De toelaatbaarheidscriteria voor het VSO kunt u hier downloaden.

Cluster 4 van het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) is bedoeld voor leerlingen met ernstige psychische stoornissen en ernstige gedragsproblemen. De scholen van cluster 4 zijn onderdeel van het Samenwerkingsverband. Om te worden toegelaten tot een van deze scholen heeft een leerling een toelaatbaarheidsverklaring nodig.

De toelaatbaarheidscriteria voor het VSO kunt u hier downloaden.

Op iedere school van het Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs is een flexibel Zorg Advies Team aanwezig, het zogeheten ‘flex zat’. Als een leerling meer ondersteuning nodig heeft dan vanuit de basisiondersteuning kan worden geboden, kan een leerling worden besproken in het flex zat. Hiervoor is toestemming van de betrokken leerling en ouders/verzorgers nodig. Het flex zat geeft advies en kan een hulpaanbod doen.

Het flex zat heeft een vaste samenstelling en bestaat uit de school zorg coördinator, de school maatschappelijk werker, begeleider onderwijs en zorg en medewerker jeugd- en gezinshulp. Aanvullend kunnen overige betrokkenen aansluiten, zoals de leerplichtambtenaar, jeugdverpleegkundige en schoolagent.

Tijdens hun schoolcarrière stappen leerlingen over van de ene naar de andere school: van de basisschool naar het voortgezet onderwijs, en (een deel van de leerlingen) van het voortgezet onderwijs naar het mbo. De scholen en de gemeente hebben afspraken gemaakt over de regels die daarbij horen. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Kernprocedures. In Kernprocedure 1 staan de afspraken over de overstap van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs. Kernprocedure 2 gaat over de overstap van voortgezet onderwijs naar mbo.

Voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben om een vmbo-diploma te kunnen halen, is er het leerwegondersteunend onderwijs (Lwoo). Sommige scholen hebben aparte klassen voor leerlingen van leerwegondersteunend onderwijs. Op andere scholen zitten deze leerlingen in een reguliere vmbo-klas en krijgen ze extra individuele ondersteuning. Om voor leerwegondersteunend onderwijs in aanmerking te komen heeft een leerling een zogenoemde Aanwijzing LWOO nodig van het Samenwerkingsverband. Deze wordt aangevraagd door de school.

Bekijk hier het filmpje over de werkwijze.

Meerpunt is het Zoetermeerse Centrum voor Jeugd en Gezin. Hier kunnen ouders terecht met alle vragen over opvoeden en opgroeien. Het ouderschap is mooi maar kan soms ook behoorlijk lastig of ingewikkeld zijn. Iedere ouder heeft wel eens vragen of twijfels over de opvoeding of het ouderschap. Meerpunt luistert en denkt mee. Indien het nodig is helpen ze de juiste organisatie te vinden die kan helpen bij het oplossen van een vraag of probleem.

Ieder samenwerkingsverband stelt een Ondersteuningsplan op. Daar staat in welke afspraken de scholen samen hebben gemaakt over de invulling van passend onderwijs in de regio. Bijvoorbeeld over het niveau van de basisondersteuning en de organisatie van het samenwerkingsverband. Meer informatie over het Ondersteuningsplan van het Regionaal samenwerkingsverband passend voortgezet onderwijs Zoetermeer is hier te vinden. Meer informatie over het ondersteuningsplan van het Regionaal samenwerkingsverband passend basis onderwijs Zoetermeer vind u hier.

De Ondersteuningsplanraad (OPR) is de medezeggenschapsraad van het Samenwerkingsverband. Heeft u ideeën en/of opmerkingen over passend onderwijs in Zoetermeer, dan kunt u daarmee bij de Ondersteuningsplanraad terecht. Deze kunt u mailen naar de Ondersteuningsplanraad. Klik hier voor meer informatie en contactgegevens.

De Onderwijsconsulent is inzetbaar bij problematiek rond plaatsing, schorsing, verwijdering van leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. Ook proberen onderwijsconsulenten oplossingen te vinden voor kinderen die langdurig thuiszitten zonder uitzicht op een onderwijsplaatsing. Onderwijsconsulenten kunnen ouders/verzorgers, scholen en samenwerkingsverbanden onafhankelijk adviseren en begeleiden bij onderwijskwesties rond een kind met een handicap, ziekte of stoornis.

In een ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) wordt beschreven op welke onderwijsdoelen de begeleiding van een leerling die extra ondersteuning nodig heeft gericht zal zijn.

Passend onderwijs is de manier waarop onderwijs aan kinderen die extra ondersteuning nodig hebben wordt georganiseerd. Het idee achter passend onderwijs is dat alle leerlingen een onderwijsplek moeten krijgen die past bij hun mogelijkheden. Ook als ze daarbij extra ondersteuning nodig hebben, zoals extra begeleiding op school, medische hulp, aangepast lesmateriaal of onderwijs op een speciale school. Scholen hebben daarbij zorgplicht. Kijk voor meer informatie over passend onderwijs op www.rijksoverheid.nl.

Praktijkonderwijs (PrO) is er voor leerlingen die wel een vak kunnen leren, maar voor wie, ook met extra hulp, het vmbo te zwaar is. Deze vorm van onderwijs bestaat uit aangepast theoretisch onderwijs, persoonlijkheidsvorming en het aanleren van sociale vaardigheden. Om voor praktijkonderwijs in aanmerking te komen heeft een leerling een toelaatbaarheidsverklaring nodig van het Samenwerkingsverband. Deze wordt aangevraagd door de school. Meer informatie

Om ervoor te kunnen zorgen dat er voor iedere leerling een passende onderwijsplek is, werken reguliere en speciale scholen samen in regionale samenwerkingsverbanden. Deze samenwerkingsverbanden krijgen geld van de Rijksoverheid om te zorgen voor extra ondersteuning. Dat geld verdelen ze over de scholen en andere voorzieningen. Kijk voor meer informatie over samenwerkingsverbanden in het algemeen op www.rijksoverheid.nl.

Iedere school heeft een schoolondersteuningsprofiel (SOP). Daarin wordt vastgelegd welke ondersteuning de school biedt en hoe deze georganiseerd is. Er staat ook in welke extra ondersteuning de school kan bieden, bovenop de basisondersteuning. Een school kan bijvoorbeeld gespecialiseerd zijn in het werken met hoogbegaafde leerlingen, of extra expertise hebben op het gebied van op autisme lijkende problemen. De schoolondersteuningsprofielen van de scholen binnen ons samenwerkingsverband vind u hier voor het basisonderwijs en voor het voortgezet onderwijs kunt u hier de informatie terugvinden.

Sommige leerlingen stappen tijdens hun middelbare schooltijd over naar een andere school. Deze leerlingen noemen we schoolwisselaars. Meer informatie over de bijbehorende procedure is hier te vinden. Dreigt de overstap mis te gaan of kan uw kind geen geschikte school vinden? Dan kan het POVO Loket van het SWV bemiddelen. Zo helpen we voorkomen dat uw kind thuis komt te zitten.

Leerlingen die om welke reden dan ook langdurig niet naar school gaan, noemen we thuiszitters. Het Samenwerkingsverband doet er alles aan om te voorkomen dat kinderen thuis komen te zitten. Heeft u moeite met het vinden van de juiste school voor uw kind, neemt u dan contact op met het SWV. Dan kunnen we samen met u naar een oplossing zoeken.

Basis onderwijs:
Het uitgangspunt in Zoetermeer is altijd “regulier onderwijs als het kan, speciaal als het moet”. Als een kind is aangewezen op de specialistische onderwijssetting van een SBO of SO school, dan moet een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) aangevraagd worden bij het samenwerkingsverband. Het SWV heeft als wettelijke taak om de aanvraag van een TLV voor het speciaal (basis)onderwijs te beoordelen en de TLV’s af te geven. Meer informatie

Voortgezet onderwijs:
Om naar een school voor cluster 3 of 4 van het voortgezet speciaal onderwijs of naar het praktijkonderwijs te kunnen, hebben leerlingen een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) nodig. De huidige school of de ouder vraagt de toelaatbaarheidsverklaring aan bij het SWV. Vervolgens beoordeelt de Bestuurlijke Advies Commissie de aanvraag, op basis van inhoudelijke toetsing. Als blijkt dat de leerling in aanmerking komt voor het voortgezet speciaal onderwijs wordt een toelaatbaarheidsverklaring afgegeven. Meer informatie

De Verwijsindex is een digitaal hulpmiddel waarin begeleiders, leerkrachten en hulpverleners een signaal kunnen afgeven op een jeugdige waar zij zich zorgen over maken. Het gaat om vroegtijdige signalering indien een zorg is geconstateerd. Bijvoorbeeld als een jeugdige spijbelt, er gezinsproblemen zijn of als de ouders/verzorgers van de jeugdige kampen met een (licht) psychiatrische stoornis, verslaving of verstandelijke beperking.

Sommige leerlingen hebben meer ondersteuning nodig dan het reguliere onderwijs kan bieden. Voor deze leerlingen bestaan er scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO). Het voortgezet speciaal onderwijs is onderverdeeld in vier clusters: cluster 1 is voor blinde en slechtziende leerlingen, cluster 2 voor leerlingen met gehoor-, taal- en/of spraakproblemen, cluster 3 voor gehandicapte en langdurig zieke leerlingen, en cluster 4 voor leerlingen met ernstige psychische stoornissen en ernstige gedragsproblemen. Cluster 3 en 4 zijn onderdeel van het Samenwerkingsverband. Om naar een school uit een van deze clusters te kunnen, heeft een leerling een toelaatbaarheidsverklaring nodig.

De toelaatbaarheidscriteria voor het VSO kunt u hier downloaden

Scholen hebben zorgplicht. Dat betekent dat zij ervoor moeten zorgen dat iedere leerling die bij hen staat ingeschreven of zich aanmeldt een passend onderwijsaanbod krijgt. De school moet dus eerst onderzoeken wat uw kind aan ondersteuning nodig heeft. Kan de school deze ondersteuning zelf niet bieden, dan gaat de school samen met u en uw kind op zoek naar een passende onderwijsplek.