Binnen het samenwerkingsverband Zoetermeer zijn er scholen met openbaar en bijzonder onderwijs. Het onderwijs op openbare scholen, gaat niet uit van een godsdienst of levensovertuiging. Bijzondere scholen geven les vanuit een godsdienst of levensbeschouwelijke overtuiging. Daarnaast zijn er algemeen bijzondere scholen, die een bepaalde onderwijskundige grondslag hebben zoals Montessorischolen, Daltonscholen of Jenaplanscholen.
Wanneer een kind meer ondersteuning nodig heeft dan het regulier onderwijs kan bieden, kan het kind naar een school voor speciaal basisonderwijs (SBO) of naar een school voor speciaal onderwijs (SO). Als een kind specialistisch onderwijs van een SBO of SO school (cluster 3 en 4) nodig heeft, dan moet er een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) aangevraagd worden bij het samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband heeft als wettelijke taak om de aanvraag van een TLV voor het speciaal (basis) onderwijs te beoordelen en de TLV’s af te geven.
Hieronder een toelichting op de verschillende soorten onderwijs.
Het speciaals basisonderwijs (SBO) biedt onderwijs aan leerlingen die op het regulier onderwijs niet optimaal kunnen ontwikkelen. De leerlingen hebben specifieke onderwijsbehoeften gericht op het leren, de sociaal emotionele ontwikkeling en/of het gedrag. Deze leerlingen hebben een lichtere problematiek dan leerlingen op een speciaal onderwijs school.
Het speciaal onderwijs is voor leerlingen die specialistische of intensieve begeleiding nodig hebben. De verschillen zijn onderverdeeld op basis van de problematiek in vier clusters.
Onder cluster 1 van het speciaal onderwijs vallen scholen voor leerlingen die blind of slechtziend zijn. De meeste leerlingen gaan naar het reguliere onderwijs met extra ondersteuning.
Er zijn binnen Nederland twee instellingen voor cluster1 onderwijs en ondersteuning: Koninklijke Viseo en Bartiméus.
Onder cluster 2 van het speciaal onderwijs vallen scholen voor leerlingen die doof, doofblind of slechthorend zijn of een taalontwikkelingsstoornis hebben. Daarnaast wordt er vanuit het cluster 2 onderwijs ook begeleiding geboden aan leerlingen in het regulier onderwijs. Er zijn binnen Nederland vier instellingen voor cluster 2 onderwijs en ondersteuning: Auris, Kentalis, Viertaal, Vitus Zuid
Onder cluster 3 van het speciaal onderwijs vallen scholen voor leerlingen met verstandelijke beperkingen (ZMLK-scholen) lichamelijke beperkingen (mytyl- en tyltylscholen) en leerlingen die langdurig ziek zijn (LZK-scholen). Daarnaast wordt er vanuit het cluster 3 onderwijs ook begeleiding geboden aan leerlingen in het regulier onderwijs.
Onder cluster 4 scholen vallen scholen voor leerlingen met gedragsproblemen en/of psychische stoornissen. Daarnaast wordt er vanuit het cluster 4 onderwijs ook begeleiding geboden aan leerlingen in het regulier onderwijs.
Zoetermeer kent enkele (tijdelijke) voorzieningen voor leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben dan binnen het onderwijs geboden kan worden. Eén van deze voorzieningen is het Zoetermeer Onderwijs Jeugshulp arrangement.
ZOJA is een tijdelijke onderwijsvoorziening voor leerlingen die (dreigen) thuis (te komen) zitten met als doel hen zo snel mogelijk weer een passende onderwijsplek te bieden. Onder regie van het SWV Zoetermeer is de Leo Kanner Onderwijsgroep verantwoordelijk voor de inhoudelijke uitvoering van ZOJA. Ipse de Bruggen is verantwoordelijk voor de zorg bij de 4-7 groep. ZOJA bestaat op dit moment uit 2 groepen, een groep voor leerlingen van 8 tot 12 jaar en een tijdelijke groep voor leerlingen van 4 tot 7 jaar.
Het doel van ZOJA is in een periode van 3-6 maanden uitzoeken wat een passende onderwijsplek is voor de leerling en het aanleren en versterken van vaardigheden die de leerling nodig heeft om door te kunnen stromen naar die passende onderwijsplek.
